Tôm là loài thủy sản có yêu cầu cao về phương pháp nuôi phức tạp, người nuôi tôm cần thường xuyên theo dõi, kiểm soát môi trường nước và tình trạng tôm giống để ngăn ngừa các yếu tố gây bệnh cho tôm. Bệnh tôm rất đa dạng nên bà con cần hiểu rõ đặc điểm của từng loại bệnh và có biện pháp phòng trị, giúp tôm nhanh khỏe, phát triển tốt hơn. Sau đây là một loại bệnh phổ biến mà tôm thẻ thường gặp, đó là Tôm bị cong thân đục cơ – bài viết này hãy cùng Biogency tìm hiểu về biểu hiện, nguyên nhân và phương pháp phòng trị kịp thời chứng bệnh này nhé!
Biểu hiện của bệnh cong thân đục cơ ở tôm
– Bệnh cong thân thường xuất hiện từ 10 ngày tuổi đối với tôm thẻ chân trắng trưởng thành, các mô cơ dọc thân tôm chuyển sang màu trắng đục cho thấy thân tôm bị cong vênh.
– Khi tôm bị bệnh nặng, cơ thể sẽ hoại tử dần và chết, biểu hiện rõ nhất là khi tôm bị dập hoặc nát, cơ thể sẽ bị gãy làm đôi,…
=> Bệnh này nếu không được can thiệp kịp thời sẽ ảnh hưởng đến tỷ lệ sống của tôm thẻ chân trắng (tỷ lệ chết, rớt đáy sẽ khá cao).
Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh cong thân đục cơ không có cơ chế lây lan và gây chết hàng loạt như các bệnh truyền nhiễm do virus, vi khuẩn, nhưng một khi đã nhiễm bệnh, tôm sẽ chết hàng loạt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích kinh tế sau vụ nuôi. Để bà con có thể kiểm soát dịch bệnh hiệu quả, sau đây hãy cùng tìm hiểu các nguyên nhân gây bệnh cong thân, đục cơ cho tôm dưới đây:
Do vi rút xâm nhập
Một số trường hợp tôm bị cong cơ có thể do sự hiện diện của vi bào tử (EHP) hoặc vi rút IMNV (Infectious Myonecrosis Virus – vi rút gây bệnh nhiễm trùng cơ truyền nhiễm) ở những vùng có độ mặn cao. Khi mắc bệnh, tôm thường có dấu hiệu bị tổn thương cơ đuôi, sau đó lan ra khắp cơ thể, tỷ lệ chết khá cao từ 40-60% tổng số tôm nuôi trong ao. Hiện vẫn chưa có thuốc đặc trị bệnh, các biện pháp phòng bệnh toàn diện chủ yếu được áp dụng là:
- Không sử dụng tôm bố mẹ bị nhiễm bệnh từ trại giống không có chứng nhận uy tín
- Di dời tôm bệnh ra khỏi ao nuôi, xử lý, phục hồi và làm tốt công tác quản lý môi trường ao nuôi.
Bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ
Đôi khi, để kiểm tra sức ăn của tôm, người ta thường có thói quen nhấc sàng (còn gọi là vó) lên khỏi mặt nước. Tôm trong sàng sẽ nhảy dữ dội và một số ca thể tôm sẽ bị cong thân khi tiếp xúc với nhiệt độ ngoài môi trường, bên cạnh đó phần đuôi cong về phía ức và các cơ chạy dọc cơ thể sẽ chuyển sang màu trắng kem. Khi thả quay trở lại ao, tôm chết vì không duỗi phần thân thẳng ra được. Cho nên, để hạn chế hiện tượng này, bà con tránh dùng sàng để kiểm tra tôm trong ao khi nhiệt độ môi trường quá cao và thời tiết quá nắng nóng.
Hiện tượng tôm bị cong thân cũng thường xảy ra khi người nuôi tắt quạt nước rồi bật lại đột ngột, khiến tôm “hoảng” làm tôm nhảy lên mặt nước tạo thành những “sóng” chạy dọc theo ao. Một số tôm cong thân khi tiếp xúc với nhiệt độ không khí trong khi nhảy trên mặt nước và sau đó phần thân dần chuyển sang màu trắng. Hiện tượng này thường xảy ra vào lúc nửa đêm, khi trọng lượng tôm đạt hơn 10g/con. Hầu hết thời gian xảy ra hiện tượng này, bà con thường không được chú ý, khiến tôm chết rải rác trong ao vào ngày hôm sau. Hiện tượng này cũng thường xảy ra khi trời quang, tảo phát triển quá mức hay mật độ tảo giáp cao khiến nước có màu nâu đỏ. Để hạn chế hiện tượng này, không nên tắt hết quạt cùng lúc, khi cho tôm ăn phải chạy ít nhất phải có một quạt hoạt hoạt động.
Chuyển ao nuôi gây sốc cho tôm
Việc thả lưới chuyển tôm sang ao mới có thể bị hoảng sợ và theo thời gian các cơ của tôm sẽ chuyển sang màu trắng đục, hoặc đôi khi là có màu trắng với một phần màu cam và đỏ sẫm. Hầu hết những con tôm có màu sắc bất thường này đều chết trong thời gian ngắn. Những trường hợp khác thì nhẹ hơn, nếu chữa khỏi sẽ mất vài ngày để màu sắc cơ thể trở lại bình thường.
Cách tốt nhất là kiểm tra sức khỏe tôm nuôi trước khi chuyển sang ao nuôi mới. Nếu một số con chuyển sang màu trắng sữa thì không nên chuyển tôm. Nhiệt độ nước được sử dụng để vận chuyển tôm phải từ 24-25°C và có hàm lượng oxy ổn định (khoảng 5 mg/L hoặc cao hơn).
Mức oxy thấp trong ao
Hàm lượng oxy trong ao nuôi thấp cũng là một phần nguyên nhân khiến tôm bị cong thân đục cơ. Thông thường mỗi chiếc quạt nước có thể cung cấp đủ oxy cho 400-500 kg tôm thẻ chân trắng. Nếu không có đủ quạt để duy trì hàm lượng oxy phù hợp trong ao, tôm nuôi sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển. Vì vậy, bà con nên tính toán số lượng quạt nước đủ để cung cấp oxy cho đàn tôm trong ao.
Vị trí đặt quạt cũng rất quan trọng, lắp quạt đúng vị trí sẽ tạo ra dòng thu gom chất thải ngay giữa bể, dễ dàng xử lý giúp cho đáy bể luôn sạch sẽ. Đồng thời, nồng độ oxy lan tỏa đến mọi nơi trong ao, đặc biệt là ở giữa ao, nơi có thể tích tụ các chất hữu cơ cần phân hủy, tảo và thức ăn. Sự phân hủy chất hữu cơ sẽ gia tăng trong quá trình sinh trưởng của tôm, đây là nguyên nhân dẫn đến lượng oxy trong nước thấp. Chất thải hữu cơ tích tụ trong ao nuôi được phân hủy bởi vi sinh vật, một hoạt động đòi hỏi nguồn cung cấp oxy lớn.
Khi trời nhiều mây hoặc mưa nhiều ngày liên tục, tảo sẽ không quang hợp tốt và không sản xuất đủ oxy. Vào thời điểm này, tất cả các sinh vật sống trong ao, bao gồm cả tôm, tảo và vi sinh đều thiếu oxy để sử dụng.
Tôm bị thiếu khoáng chất
Việc thiếu một số chất khoáng vi lượng cần thiết như canxi, magie, photpho, mangan… là nguyên nhân chính dẫn đến cơ tôm thiếu sắc tố, làm đục cơ, khiến tôm không duỗi thẳng được khi di chuyển trong ao nuôi. Vì vậy, trong thực đơn hàng ngày của tôm, bà con cần cung cấp chất khoáng ngay từ thời kỳ cho ăn đầu tiên.
Các phương pháp phòng trị hiệu quả
Cách phòng tránh
Khi hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh, chúng ta mới có những giải pháp tương ứng để phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Trong trường hợp bình thường, tôm bị cong thân, đục cơ bởi nguyên nhân chính là thiếu một số khoáng vi lượng cần thiết, do đó bà con cần cung cấp khoáng ngay từ đầu quá trình nuôi chứ không chờ ao nuôi tích lũy khí độc và thiếu oxy mới xử lý. Ngoài ra, hãy đảm bảo rằng độ pH và độ kiềm ổn định trong phạm vi cho phép và không để tôm bị thay đổi đột ngột về độ mặn hoặc nhiệt độ.
Còn đối với các bệnh do vi rút gây ra, hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Cách phòng bệnh tốt nhất là giữ vệ sinh ao nuôi sau mỗi vụ thu, đồng thời nâng cao sức khỏe tôm nuôi bằng cách cung cấp vitamin, khoáng chất, chất tăng cường sức đề kháng trong quá trình nuôi;
Các nhà khoa học cho rằng có thể bổ sung khoáng thường xuyên cho tôm theo chu kỳ và mật độ, lượng bổ sung vào ban đêm là 1-2 kg/1000m3, định kỳ 3-7 ngày/lần. Hoặc có thể trộn khoáng vào thức ăn của tôm với liều lượng 1-2ml/kg, khoảng 2 lần/ngày.
Cách xử lý tôm bị cong thân và đục thân
Phương pháp 1: Kết hợp khoáng chất tạt vào ao và thêm chúng vào thức ăn
– Khi tôm bị bệnh, có thể dùng khoáng cao cấp rải đều vào ao với hàm lượng 5kg/1000-1500m3 nước ao vào lúc thời tiết mát mẻ và nên dùng liên tục 3-5 ngày.
– Ngoài ra có thể phối hợp sử dụng chất khoáng vào trong thức ăn để trị bệnh với tỷ lệ 7-10g/kg thức ăn. Cho tôm ăn ngày 2 lần, trong 3-5 ngày liên tục.
Phương pháp 2: Kết hợp Khoáng chất và Probiotics
– Sử dụng với liều lượng từ 3-5 kg/1.000 m3 khoáng đặc hiệu hoặc 1 lít/1.000 m3 khoáng, vào thời gian từ 16-18 giờ, lúc trời mát.
– Để ổn định môi trường ao nuôi và tránh hình thành khí độc (NO2) xuất hiện khi bổ sung khoáng và thức ăn cho ao nuôi, Bà con nên nuôi cấy hai dòng men vi sinh sau:
- Chế phẩm sinh học làm sạch nước ao nuôi: Microbe-Lift AQUA C – Với liều lượng: 100ml + 20 lít đến 50 lít nước ao + 3 lít mật rỉ sạch (không chứa các chất diệt khuẩn) khuấy đều, sục khí mạnh liên tục 24 tiếng đủ xử lý cho 1000 mét khối nước.
- Chế phẩm sinh học xử lý khí độc Microbe-Lift AQUA N1 – Với liều lượng: 100ml + 50 lít nước ao + 20gr Bicarbonat (1 muỗng canh Soda lạnh) khuấy đều, sục khí mạnh liên tục 24 đến 48 tiếng (che mát tránh ánh nắng trực tiếp) đủ xử lý cho 1.000 mét khối nước.
______________________________________
Trên đây là những triệu chứng, nguyên nhân và cách phòng bệnh tôm bị cong thân đục cơ mà Biogency chia sẻ đến các bạn. Hy vọng rằng nó sẽ giúp bà con đối phó với căn bệnh hóc búa này trong ao nuôi của mình. Ngoài ra, để được tư vấn và giải đáp thắc mắc về các vấn đề khó khăn trong quá trình nuôi nói chung và cách sử dụng men vi sinh nói riêng, xin hãy liên hệ với Biogency ngay hôm nay qua số hotline: 0909 538 514.
