Các sự cố tại bể hiếu khí gây ảnh hưởng rất nhiều đến quá trình xử lý nước thải của cả hệ thống. Trong đó, bể hiếu khí nổi bọt đen xám là sự cố xuất hiện khá phổ biến, khiến các đơn vị vận hành hệ thống xử lý nước thải hiện nay gặp khó khăn trong quá trình quản lý và kiểm soát chất lượng nước thải đầu ra. Vậy hiện trạng bể hiếu khí nổi bọt đen xám là do đâu? Đâu là cách phòng tránh và khắc phục hiệu quả? Bài viết này hãy cùng Biogency giải đáp những thắc mắc này nhé!
Bể hiếu khí là gì? Ảnh hưởng của bùn hoạt tính trong bể hiếu khí
Bể hiếu khí là gì?
Bể hiếu khí (bể Aerotank) hay còn gọi là bể bùn hoạt tính, đây được xem là một loại bể phản ứng sinh học, thông qua việc thổi khí nén và khuấy trộn cơ học để làm cho vi sinh vật (VSV) hình thành các hạt bùn hoạt tính hiếu lơ lửng trong bể. Cấu trúc bể là hình chữ nhật hoặc hình tròn rất đơn giản. Bên trong có các hệ thống có khả năng phân phối không khí đi khắp bể như đĩa thổi khí và hệ thống ống phân phối khí nhằm tăng cường hệ thống điều hòa không khí, gia tăng lượng lượng oxy hòa tan cần thiết để nuôi dưỡng các cá thể vi sinh vật có lợi trong quá trình xử nước thải.
Tìm hiểu về bùn hoạt tính
Bùn hoạt tính (bùn vi sinh) là loại bùn được tạo ra từ hệ thống xử lý nước thải thông qua phương pháp sinh học. Khác với bùn thải thông thường, bùn hoạt tính được tạo thành từ các vi sinh vật, trong đó phần lớn là vi khuẩn, một số khác còn có cả nấm men, côn trùng, động vật nguyên sinh,… gọi chung là vi sinh vật. Đặc tính của các loại bùn hoạt tính có dạng bông, màu nâu, dễ lắng. Trong bể hiếu khí, bùn vi sinh thường có màu nâu hơi sáng dạng lơ lửng, khi bắt đầu lắng thì thường có hiện tượng tạo bông.
Ảnh hưởng của bùn hoạt tính trong bể hiếu khí
Các vi sinh vật trong bùn hoạt tính sẽ sử dụng các chất hữu cơ có trong nước thải để cung cấp chất dinh dưỡng. Đồng thời, nó phân hủy các chất hữu cơ để tạo ra sinh khối và các hạt kết bông (được gọi là bông cặn).
Khi vậ hành hệ thống xử lý nước thải sẽ xảy ra nhiều tai nạn ảnh hưởng đến quá trình xử lý của bể hiếu khí. Có thể kể đến các sự có như: bùn lắng chậm nước thải sau 30 phút có màu vàng, bùn vi sinh không kết dính, nổi bọt trắng, đen xám, nâu đen,… Đây đều được coi là những hiện tượng xảy ra phổ biến khí bể hiếu khí xảy ra sự cố, nếu không có biện pháp xử lý nhanh chóng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả hoạt động của toàn hệ thống và làm cho chất lượng nước thải đầu ra ngày càng kém và không đạt chuẩn yêu cầu.
Trong đó hiện tượng bể hiếu khí nổi bọt màu đen xám xảy ra là bởi bùn vi sinh có hiện tượng mịn, khó lắng. Để tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ở phần tiếp theo.
Nguyên nhân khiến bể hiếu khí nổi bọt đen xám
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng bể hiếu khí nổi bọt màu đen xám chính là do bùn hoạt tính bị thiếu dinh dưỡng dẫn đến tình trạng bùn mịn, khó lắng trong bể. Thông thường là do người vận hạnh không cung cấp đủ thức ăn, tức là hàm lượng chất hữu cơ trong bể quá thấp làm cho bùn vi sinh không hoạt động, kém hoạt tính khiến bùn vi sinh rất mịn.
Trong một số trường hợp, bùn vi sinh khó lắng và nổi bọt trên bề mặt của bể là do sự sinh sôi của vi khuẩn dạng sợi. Khi nước thải chứa nhiều chất ô nhiễm dễ phân hủy thành đường như glucose, maltose, lactose, hoặc do hàm lượng oxy hòa tan thấp nên vi khuẩn dạng sợi có thể hấp thụ oxy vượt trội hơn so với vi sinh vật, từ đó làm cho vi sinh vật bị thiếu oxy và vi khuẩn dạng sợi phát triển quá mức.
Ngoài ra, còn có các lý do khách quan khác, chẳng hạn như:
+ Hệ thống bị quá tải chất hữu cơ
+ Độ pH thấp
+ Thiếu chất dinh dưỡng trong nước thải
+ Nước thải chứa nhiều độc tố, chất hoá học khó xử lý
+ Hệ thống sục khí trong bể hoạt động quá mức
+ Bùn vi sinh trong bể hiếu khí quá già, ảnh hưởng đến quá trình xử lý hữu cơ.
Cách phòng tránh và ngăn ngừa hiện tượng nổi bọt đen xám tại bể hiếu khí
Phòng tránh
Để tránh hiện tượng xuất hiện bọt màu đen xám trong bể hiếu khí, người vận hành hệ thống cần ngăn chặn các vấn đề bùn mịn, chậm lắng hoặc khó lắng, đảm bảo cho quần thể vi sinh trong bùn phát triển ổn định nhất. Việc nuôi cấy men vi sinh nên được áp dụng để cung cấp cho lượng vi sinh vật dồi dào cho bể sinh học.
Để hệ vi sinh vật phát triển tốt thì môi trường nước thải phải đạt các tiêu chuẩn về nhiệt độ, dinh dưỡng, độ pH, tốc độ dòng chảy,… Đặc biệt phải xác định chính xác các độc tố đặc trưng trong nước thải để xử lý triệt để trước khi vào quy trình xử lý sinh học tại bể hiếu khí. Bởi độc tố hay chất hoá học là yếu tố cấm kỵ trong quá trình xử lý nước thải tại các loại bể sinh học.
Khắc phục
Mỗi nguyên nhân gây ra sự cố khác nhau sẽ có cách giải quyết và khắc phục khác nhau. Khi vi sinh thiếu thức ăn, người vận hành chỉ cần tăng lưu lượng nước thải cần xử lý hoặc bổ sung men vi sinh, mật rỉ đường để điều chỉnh lượng nguồn dinh dưỡng cung cấp vào bể hiếu khí, giúp vi sinh vật trong bể sinh trưởng và phát triển. Tương ứng với các nguyên nhân sẽ có cách giải quyết như sau:
| Nguyên nhân | Cách khắc phục |
| Chất hữu cơ bị quá tải | Giảm tải lưu lượng nước thải |
| Độ pH thấp | Tăng độ kiềm bằng cách thêm các hợp chất chứa Bicarbonat (HCO3), Cacbonat (CO32-), và Hidroxit (OH-). |
| Sự phát triển của vi khuẩn dạng sợi | Bổ sung dinh dưỡng, Hydro Peroxide, chlorine |
| Nước thải chứa nhiều độc tính | Xác định nguồn thải và bổ sung hệ thống tiền xử lý (xử lý hoá học) |
| Hệ thống thông khí quá nhiều | Giảm sự thông khí khi nước thải lưu lượng thấp |
| Bùn vi sinh quá cũ (Bùn già) | Giảm tuổi của bùn, tăng thêm tốc độ dòng chảy |
_________________________
Hiện nay Biogency đang phân phối các dòng men vi sinh chất lượng cao đến từ thương hiệu Microbe-Lift, cung cấp nguồn vi sinh vật được nuôi cấy riêng biệt giúp cải thiện hiệu suất xử lý nước thải tối đa tại các bể xử sinh học. Để được vấn chi tiết hơn về ứng dụng men vi sinh trong hệ thống xử lý nước thải, xin hãy liên hệ ngay với chúng tôi theo Hotline: 0909 538 514
