Vỏ là bộ phận bao bọc bên ngoài cơ thể tôm, tạo thành khung xương chắc chắn bảo vệ các cơ quan nội tạng của tôm. Theo vòng đời, giai đoạn lột xác của tôm là khác nhau. Bà con thường mong muốn sau mỗi lần lột xác, kích cỡ và trọng lượng của tôm sẽ lớn dần lên mà không bị dính đuôi hay chìm xuống đáy, muốn vậy cần phải nắm vững kiến thức dinh dưỡng, môi trường, môi trường và hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng.
1. Tôm dính đuôi rớt đáy do không cung cấp đủ dinh dưỡng khoáng chất
Dinh dưỡng là một trong những nguyên nhân chính khiến tôm khó lột xác, bám đuôi và chìm xuống đáy. Tôm bị suy dinh dưỡng sẽ không có đủ hoạt chất để làm cứng vỏ, do đó vỏ tôm sẽ không bị nứt và tách khỏi cơ thể.
Vỏ tôm bao gồm hai thành phần chính: 55% chất khoáng vô cơ và 45% còn lại là chitin (một hợp chất protein chitin, bao gồm carbohydrate và protein). Vì vậy, khoáng rất cần thiết cho tôm trong quá trình sống và phát triển. Đặc biệt trong ao nuôi, hàm lượng khoáng hòa tan là yếu tố quan trọng giúp tôm lột xác và tái tạo đều vỏ mới.
Trên thực tế, ao nuôi có độ mặn càng cao thì hàm lượng khoáng hòa tan càng cao và ngược lại. Ngoài ra, trong các ao dày đặc nơi tôm lột xác cùng lúc (tôm thẻ chân trắng), hàm lượng khoáng chất trong môi trường sẽ giảm đột ngột. Nhưng khoáng chất cũng là yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát tảo trong ao. Cung cấp quá nhiều khoáng chất khiến tảo trong ao dày lên và có nguy cơ chết đột ngột sau 1-3 ngày. Vì vậy, một khi tôm bị lột vỏ sẽ nhanh chóng làm xấu đi môi trường nuôi, sinh ra khí độc khiến tôm mắc các bệnh nguy hiểm do vi khuẩn, vi rút gây ra.
Do để khắc phục ta có thể thực hiện:
+ Quản lý thực phẩm và cân bằng dinh dưỡng:
- Để tôm lột xác thuận lợi, cần cho tôm ăn đầy đủ thức ăn có hàm lượng đạm tổng số 32-45%.
- Cho tôm ăn đủ thức ăn: Tháng đầu cho ăn 8-10% tổng trọng lượng tôm, các tháng sau cho ăn khoảng 5-7%.
- Điều chỉnh và giám sát thức ăn thừa trực tiếp trong khay phục vụ.
- Tùy theo giai đoạn sinh trưởng, kích cỡ của tôm và yêu cầu dinh dưỡng mà thay đổi loại thức ăn phù hợp theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Vì vậy, khi chuyển đổi thức ăn, hãy trộn thức ăn cũ với thức ăn mới ít nhất 3 ngày trước khi chuyển sang nguồn thức ăn hoàn toàn mới.
+ Bổ sung đủ khoáng chất
Theo đặc điểm của từng ao nuôi, chúng ta cần bổ sung đủ khoáng trước, trong và sau khi lột xác để tôm lột vỏ nhanh, cứng vỏ và tránh bị rong, tảo bám vào. Hai dạng khoáng chất được sử dụng trong nuôi tôm:
- Một trong số đó là khoáng vi lượng, bao gồm các khoáng được cung cấp dưới dạng hợp chất như MgSO4, CaCl2, MgCl2 hoặc vôi, muối ăn,… có thể tìm thấy trực tiếp trong ao.
- Loại thứ hai là khoáng vi lượng, bao gồm: Fe, Mn, Cu, Zn, I,… được bổ sung vào thức ăn dưới dạng bột hoặc chất lỏng.
2. Tôm dính đuôi rớt đáy do môi trường ao nuôi không được kiểm soát tối ưu
Các chỉ số môi trường không tốt sẽ kìm hãm quá trình lột xác của tôm, vì vậy người nuôi phải chủ động theo dõi các yếu tố sau và có những điều chỉnh phù hợp:
+ Oxy hòa tan: Khi tôm lột xác nhu cầu oxy của chúng tăng gấp đôi, vì vậy cần tăng cường quạt nước và sục khí để tăng hàm lượng oxy. Trong suốt thời kỳ tôm lột xác, hàm lượng oxy hòa tan cần được giữ ở mức khoảng 4-6 mg/L.
+ Độ mặn: Đối với hàm lượng khoáng trong ao, ao nuôi tôm có độ mặn càng cao thì lượng khoáng hòa tan trong ao càng nhiều và ngược lại. Vì vậy, ở những ao nuôi tôm có độ mặn thấp cần tăng cường bổ sung khoáng cho tôm. Tuy nhiên, khi độ mặn cao, vỏ thường dày và cứng, kéo dài thời gian lột xác của tôm. Vì vậy, cần cân bằng độ mặn trong ao nuôi ở mức tối ưu là 25 ‰.
+ Độ pH: Một điều kiện nữa là tôm phải có độ pH dưới 8,3 để có thể hấp thụ các chất khoáng từ lớp vỏ cũ. Theo kết quả nghiên cứu, giá trị pH trong khoảng 7,8 – 8,2 sẽ là điều kiện thích hợp để tôm lột vỏ dễ dàng.
+ Độ kiềm: một thông số quan trọng vì nó liên quan trực tiếp đến độ ổn định pH và hoạt động lột xác của tôm. Độ kiềm của ao phải cao hơn 80 mg CaCO3 và cần được kiểm tra thường xuyên ít nhất một lần một tuần. Khi độ kiềm của nước quá thấp sẽ ảnh hưởng đến quá trình lột xác của tôm khiến tôm bị mềm vỏ, tỷ lệ sống thấp. Trong thời kỳ nuôi lớn, để ổn định độ kiềm cần bón vôi CaCO3 hoặc đôlômit qua đêm 3-5 ngày / giờ để vỏ tôm cứng lại, tạo điều kiện cho tôm lột xác.
=> Giải pháp khắc phục và phòng tránh: Khi thay vỏ cần tăng cường sục khí vào ban đêm, đồng thời bổ sung kết men vi sinh Microbe-Lift Aqua C và Microbe-Lift Aqua N1 để giúp ổn định các yếu tố trong môi trường ao nuôi và phòng tránh khí độc phát sinh.
3. Tôm lột vỏ dính đuôi rớt đáy do vi khuẩn gây bệnh
Quá trình tôm lột vỏ, vi khuẩn tấn công với số lượng lớn, lây nhiễm sang tôm với mật độ cao. Nếu bạn làm vi khuẩn lây bệnh cho tôm khi tôm đang lột xác sẽ thấy râu, mắt, vảy râu và vảy đuôi thường có màu đỏ sẫm, tôm có thể lờ đờ, kén ăn.
=> Cách tốt nhất để giảm sự xâm nhập của vi khuẩn gây bệnh trong quá trình tôm lột xác là thường xuyên bổ sung men vi sinh vào ao đồng thời kết hợp trộn vào thức ăn hàm lượng men tiêu hóa vừa phải trong và ngay sau quá trình tôm lột xác.
Trong quá trình lột xác, tôm rất dễ mắc các bệnh như nấm, tảo, bệnh chuyển sản tôm khiến tôm bị dính đuôi và chìm xuống đáy.
=> Phòng bệnh bằng cách quản lý chất lượng nước trong ao, ổn định tảo trong ao và đảm bảo nhu cầu oxy liên tục của tôm bằng cách chạy quạt nước, sục khí đáy ao liên tục.
Ngoài ra, tôm lột xác sẽ bắt đầu quá trình tích lũy chất dinh dưỡng cho một chu kỳ lột xác mới. Vì vậy, trong khẩu phần ăn của tôm cần bổ sung đủ vitamin và đạm đậm đặc, chọn thức ăn chất lượng cao có lợi cho quá trình tái sinh vỏ của tôm. Tránh thay đổi trực tiếp tỉ lệ cung cấp dinh dưỡng cho tôm nuôi trong ao. Thường xuyên kiểm tra chỉ số pH đều đặn và điều chỉnh nó một cách kịp thời.
________________________
Các yếu tố nêu trên khiến tôm nuôi không tự chuyển mình hoàn toàn, dẫn đến hiện tượng cháy vỏ, dính đuôi và chìm xuống đáy. Chúng tôi hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bà con nắm vững những kiến thức cơ bản và có thể áp dụng thành công cho ao nuôi tôm của mình. Để được tư vấn thêm về xử lý nước ao nuôi bằng phương pháp sinh học, hãy liên hệ ngay với Biogency qua Hotline: 0909 538 514
