Bùn vi sinh được ứng dụng rộng rãi trong hệ thống xử lý nước thải nhờ vào sự hiệu quả và thân thiện với môi trường. Trong quá trình nuôi cấy vi sinh, chắc chắn sẽ không tránh khỏi các sự cố do thay đổi lưu lượng nước thải hay chế độ vận hành. Bài viết này hãy cùng Biogency tổng hợp lại các sự cố bùn vi sinh thường xảy ra và cùng tìm ra cách giải quyết tối ưu nhé!
Các dạng bùn vi sinh phổ biến
Bùn vi sinh có tên gọi khác là bùn hoạt tính gồm tập hợp các loại vi sinh vật khác nhau kết dính dưới dạng bông, chứa các nhóm vi khuẩn phổ biến như Pseudomonas, Alcaligenes – Achromobacter, Athrobacter Bacillus, Pseudomonas -Vibrio aeromonas, Enterobacteriaceae, Achrobacter,…
Có 3 dạng là : bùn vi sinh hiếu khí, bùn vi sinh thiếu khí và bùn vi sinh kỵ khí với các đặc tính khác nhau:
- Bùn hiếu khí: gồm tập hợp các vi khuẩn hiếu khí hoạt động linh hoạt, có màu nâu hơi sáng, ở trong hệ thống xử lý nước thải chúng được ứng dụng cho các mục đích Oxy hóa các Cacbon sinh học, Nitơ, Amoni, chất đạm, loại bỏ chất phú dưỡng,… Bùn vi sinh hiếu khí được áp dụng trong bể Aerotank, MBR,…
- Bùn thiếu khí: cũng gồm tập hợp các vi khuẩn phân huỷ ở dạng thiếu khí, có nâu sẫm hơn so với nâu của bùn hiếu khí. Trong hệ thống xử lý nước thải, bùn thiếu khí thường được áp dụng trong bể Anoxic.
- Bùn kỵ khí: là dạng bùn vi sinh chứa các vi sinh vật kỵ khí được tăng sinh khối trước khi đưa vào bể UASB, giúp xử lý triệt để các chất thải có nồng độ chất rắn cao và chất ô nhiễm cao.
Sự cố bùn vi sinh hoạt tính và cách khắc phục
Sự cố nổi bọt trắng
Hiện tượng
ọt trắng nổi nhiều, bọt to
Nguyên nhân
+ Ở giai đoạn nuôi cấy đầu tiên tại bể vi sinh, bể bị quá tải do không điều chỉnh lượng thải bơm vào bể.
+ Lượng vi sinh hiếu khí quá ít (MLSS<1000mg/L)
+ Nồng độ chất hữu cơ trong bể sinh học hiếu khí quá cao (COD > 1200mg/L) khiến vi sinh vật bị sốc.
+ Nồng độ vi sinh trong bể thấp do chế độ xả bùn không hợp lý dẫn đến hiện tượng quá tải.
Cách khắc phục
Kiểm tra chỉ số nồng độ vi sinh,cụ thể SV30, DO, pH.
+ Trường hợp SV30 ổn định, độ pH ≥ 8 thì có thể do nước thải chứa nhiều chất hoạt động bề mặt, người vận hành nên sử tăng cường hệ thống sục khí, khuấy đều trong 30 phút đến 1 giờ cho đến khi bọt giảm dần.
+ Nếu chỉ số SV30 quá thấp so với bình thường, người vận hành cần bổ sung thêm lượng bùn vi sinh, chế phẩm sinh học hoặc có thể giảm bớt nước thải bơm vào.
Sự cố vi khuẩn dạng sợi phát triển
Hiện tượng
Bể nổi bọt nâu đen kết dính nổi trực tiếp lên bề mặt bể sinh học
Nguyên nhân
+ Vi sinh vật dạng sợi thoát khỏi bông bùn, SVI > 100
+ pH < 6 gây nên sự ức chế của vi khuẩn hình thành bông bùn, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh dạng sợi phát triển mạnh.
+ Chất dinh dưỡng không được cân bằng.
Cách khắc phục
+ Cân bằng tỉ lệ dinh dưỡng không vượt quá BOD5:N:P = 100:5:1
+ Điều chỉnh SVI thấp hơn 150 bằng cách bổ sung thêm khoảng từ 10 – 50 mg/l clo hoặc hydrogen peroxide từ 50 – 200 mg/L
+ Điều chỉnh thời gian lưu lượng bùn phù hợp, tăng thêm tỉ lệ tuần hoàn bùn.
+ Tăng lượng DO trong bể hiếu khí
Sự cố bùn mịn – bùn lắng chậm
Hiện tượng
Bùn nổi lớp váng màu vàng nổi trên bề mặt, khi tắt sục khí bùn lắng chậm.
Nguyên nhân
Bùn vi sinh bị mất hoạt tính (bùn mịn) do bị thiếu chất hữu cơ. Khi bùn vi sinh thiếu thức ăn khiến bùn vi sinh kém phát triển, nổi váng trên mặt bể và khó lắng.
Cách khắc phục
+ Tăng lượng thêm thức ăn cho vi sinh bằng cách thêm lượng BOD, COD đủ để xử lý (Tăng lưu lượng nước thải cần xử lý)
+ Bổ sung mật rỉ với hàm lượng phù hợp để bổ sung lượng hữu cơ tự nhiên cho vi sinh vật phát triển. Nuôi cấy men vi sinh bằng cách bổ sung men vi sinh Microbe-Lift IND (liên hệ ngay với Biogency để được tư vấn chi tiết)
Sự cố bùn nổi trên bể lắng
Hiện tượng
Tại bể lắng, bùn nổi trực tiếp theo từng mảng màu nâu đen tại bể lắng. Bùn nổi trôi theo nguồn nước đầu ra.
Nguyên nhân
Nước thải chứa nhiều vi khuẩn Nitrobacter và Nitrosomonas oxy hóa Amoni thành Nitrat. Khi sang bể lắng, vi sinh vật thiếu khí tiêu thụ lượng hết lượng oxy trong NO3, khử Nitrat tạo thành khí Nitơ trong bông bùn. Bông bùn trở nên nhẹ hơn nước và nổi trực tiếp lên bề mặt bể lắng
Cách khắc phục
Để khắc phục tạm thời hiện tượng bùn nổi trên bể lắng lâu, người vận hành nên tăng lưu lượng tuần hoàn bùn (kiểm tra tính chất nước thải đầu vào, hiệu quả xử lý Nitrat – “khử Nitrat” tại bể Anoxic)
_____________________________
Trong quá trình vận hành chắc chắn sẽ không tránh khỏi việc mắc phải các sự cố hy hữu như trên, mong rằng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các hiện tượng, đồng thời tìm ra phương án giải quyết phù hợp. Để được tư vấn chi tiết hơn về phương pháp nuôi cấy vi sinh hiệu quả, xin hãy liên hệ ngay với đội ngũ Biogency qua số HOTLINE: 0909 538 514
